Phụ nữ đang mang thai có thể gặp các tình trạng bất thường cả bên trong cơ thể lẫn ngoài da điển hình như nổi mề đay toàn thân hoặc khu trú. Tuy nhiên, điều trị bằng thuốc được hạn chế do có nhiều tác dụng phụ tiềm ẩn cho thai nhi. Do đó, các phương pháp dân gian dần được ưa chuộng cho bà bầu gặp triệu chứng nhẹ và không biến chứng. Bài viết này sẽ đi tìm hiểu về cách tắm lá khế chữa mề đay cho bà bầu và các lưu ý.
Hiện tượng mề đay ở bà bầu
Nổi mề đay và phát ban xảy ra ở 0,25-1% phụ nữ mang thai và là phát ban lành tính với những nốt mụn nhỏ màu hồng nổi trên vết rạn da. Những nốt này tập hợp lại như tổ ong. Mề đay chủ yếu xuất hiện ở vùng bụng, đặc biệt là rốn, sau đó lan dần ra các bộ phận khác như đùi, cánh tay, bắp chân… Hiện tượng này thường gặp ở 3 tháng đầu hoặc 3 tháng cuối thai kỳ.
Tại sao bà bầu lại bị nổi mề đay?
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng nổi mề đay khi mang thai ở phụ nữ, điển hình như:
- Thay đổi nội tiết tố: Những thay đổi trong quá trình sản xuất, kích thích hoặc giải phóng hormone nhau thai có thể làm tăng nồng độ estrogen, progesteron và nhiều nội tiết tố trong huyết tương. Điều này sẽ làm thay đổi hệ thống lông, tóc, móng do nội tiết tố estrogen, androgen, hormone tuyến giáp, prolactin và glucocorticoid, tăng kích thích tế bào hắc tố, tăng sản xuất proopiomelanocortin, dễ gây mề đay mẩn ngứa.
- Mề đay có thể do uống thực phẩm chức năng: bổ sung canxi khi mang thai, thuốc bổ, bổ sung sắt, tiêm phòng,…
- Tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng: côn trùng, khói bụi, phấn hoa, lông động vật, hóa chất,… dễ bị kích ứng, nổi mề đay trên da hay còn gọi là mề đay dị ứng
- Do ăn uống: Chế độ dinh dưỡng không hợp lý, thừa chất, đặc biệt là ăn nhiều thực phẩm dễ gây dị ứng như lạc, hải sản, hạnh nhân… có thể gây nổi mề đay.
- Các nguyên nhân khác: thời tiết thay đổi, sức đề kháng yếu, cơ địa dễ dị ứng,…
Bà bầu bị nổi mề đay có nguy hiểm không?
Rất khó để xác định nguyên nhân nổi mề đay khi mang thai nếu không đến bệnh viện chính quy để thăm khám. Một số điều kiện không ảnh hưởng đến phụ nữ mang thai và thai nhi. Tuy nhiên, cũng có trường hợp nổi mề đay cảnh báo nhiều bệnh nguy hiểm như ứ mật ở gan (dịch mật lưu thông kém) khiến sản phụ có nguy cơ chuyển dạ sớm, thiếu máu sau sinh.
Ngoài ra, mề đay sinh dục có thể gây viêm nhiễm bên trong tử cung thông qua nhau thai, làm tăng nguy cơ sảy thai, chậm phát triển, hở hàm ếch, ảnh hưởng đến hệ hô hấp, thiếu máu bẩm sinh, sinh non,… Do vậy, khi xuất hiện mề đay, mẹ bầu cần đến các cơ sở uy tín thăm khám và được tư vấn.
Tại sao lá khế lại có tác dụng chữa mề đay?
Từ xa xưa, người Ấn Độ đã dùng lá khế để cầm máu, hạ sốt, lợi tiểu, ngăn ngừa sự phát triển của bệnh trĩ. Người Brazil sử dụng loại thảo mộc này để điều trị các tình trạng viêm da như dị ứng theo mùa, nổi mề đay, phát ban,…
Y học cổ truyền cho rằng lá khế có vị chua, chát, tính bình, có tác dụng tiêu viêm, thanh nhiệt, giải độc. Với tính chất này, lá khế được dùng nhiều để chữa mụn nhọt, mẩn ngứa, mề đay…
Các nghiên cứu khoa học hiện đại cũng chỉ ra rằng, lá khế chứa nhiều vitamin C, flavonoid… có tác dụng kháng viêm, làm lành vết thương hiệu quả.
Việc dùng lá khế trị mẩn ngứa, nổi mề đay ở bà bầu được đánh giá là rất an toàn. Hơn nữa, chi phí thực hiện cũng rất thấp. Tuy nhiên, hiệu quả của phương pháp này sẽ thấp hơn các thuốc Tây do sử dụng nguyên dạng tự nhiên của các hợp chất.
Vì vậy, bà bầu nên dùng khế để trị mẩn ngứa, mề đay khi các tổn thương trên da còn ở mức độ nhẹ đến trung bình. Tuyệt đối không sử dụng nếu vùng da tổn thương có dấu hiệu bội nhiễm.
Cách tắm lá khế chữa mề đay cho bà bầu
Tắm lá khế là bài thuốc trị nổi mề đay, mẩn ngứa phổ biến, được phụ nữ mang thai và những người bị nổi mề đay khắp người áp dụng. Cách điều trị này đáp ứng tốt với các trường hợp mề đay lan rộng do nhiều nguyên nhân khác nhau. Ví dụ như rối loạn nội tiết, hồi hộp, dị ứng thời tiết hay dị ứng thức ăn.
Các bước thực hiện:
– Bước 1: Chuẩn bị 1 bó lá khế tươi (có thể dùng cành non)
– Bước 2: Ngâm nguyên liệu trong nước muối 10 phút, rửa sạch với nước 2-3 lần
– Bước 3: Vò nhẹ lá khế rồi cho 2 lít nước đun sôi
– Bước 4: Khi nước sôi, giảm lửa đun thêm 3-5 phút nữa.
– Bước 5: Đổ nước sắc lá khế vào nồi, thêm nước lạnh cho ấm.
– Bước 6: Dùng nước này để tắm và làm sạch cơ thể
– Bước 7: Có thể dùng lá khế để đắp lên vùng da bị ngứa giúp nâng cao hiệu quả điều trị
Một số phương pháp sử dụng lá khế khác để chữa mề đay cho bà bầu
Ngoài tắm bằng nước đun lá, mẹ bầu có thể chế biến lá khế theo nhiều cách khác để sử dụng chữa mề đay.
Chườm nóng bằng nước lá khế
Phụ nữ mang thai có thể dùng bài thuốc này để chữa nổi mề đay hoặc ngứa ngoài da do thay đổi thời tiết đột ngột (từ nóng sang lạnh). Theo kinh nghiệm dân gian, phụ nữ mang thai thời điểm này sẽ bị nổi mề đay do lạnh và do phong hàn. Lá khế đã được sao nóng đắp lên chỗ bị ngứa giúp trừ hơi hàn. Nó cũng có thể làm giảm ngứa và viêm do phát ban.
Thông thường, nổi mề đay dị ứng theo mùa gây ra các tổn thương dưới dạng phát ban và ngứa nhẹ, nhưng không có mủ hoặc mẩn đỏ. Phụ nữ mang thai bị mề đay có mủ tuyệt đối không được chườm nóng bằng khế. Vì có thể gây đau nhức, vỡ mủ và ứ đọng bên trong.
Các bước thực hiện:
– Bà bầu cần chuẩn bị 1 nắm lá khế tươi
– Ngâm nguyên liệu với nước muối nhạt, vớt ra để ráo
– Cho vào chảo nóng và sao trên lửa vừa cho đến khi lá khế vàng và khô
– Bọc lá khế trong vải thưa và đắp trực tiếp lên vùng da bị nổi mề đay mẩn ngứa
– Áp dụng cho đến khi thảo dược nguội đi
Phối hợp lá khế với các loại thảo dược trong bài thuốc dân gian
Trong một số trường hợp, chỉ dùng lá khế cũng không làm giảm các triệu chứng nổi mề đay. Nhất là khi da bị tổn thương có lở loét và chảy mủ. Lúc này, bà bầu có thể thử dùng kết hợp lá khế, lá thanh hao và lá long não, hiệu quả điều trị sẽ tốt hơn.
Các bước thực hiện:
– Chuẩn bị lá khế chua, lá thanh hao, lá long não với số lượng thích hợp
– Ngâm nguyên liệu trong nước muối để làm sạch
– Bỏ dược liệu vào siêu đun sôi trong 10 phút với khoảng 2 lít nước
– Hòa nước lá vừa đun xong với nước sạch đến ấm vừa đủ để tăm.
– Tắm lại với nước, có thể dùng bã thảo dược đắp lên vùng da bị tổn thương
Kết hợp lá khế với muối sạch
Nếu bà bầu bị nổi mề đay mẩn ngứa do côn trùng cắn hoặc tiếp xúc với hóa chất có thể áp dụng cách chữa bằng lá khế và muối sạch. Ngoài tác dụng giảm ngứa, sưng và đỏ, hỗn hợp này còn có đặc tính sát trùng nhẹ. Đồng thời ngăn ngừa bội nhiễm trên vùng da bị tổn thương.
Các bước thực hiện:
– Chuẩn bị 1 nắm lá khế chua và 1 chút muối biển
– Lá khế ngâm nước muối cho mềm, rửa sạch
– Sau đó vớt ra để khô và nghiền nhỏ
– Thêm một ít muối, trộn đều và đắp lên vùng da bị tổn thương
– Sau 15 phút, rửa sạch bằng nước ấm và lau khô bằng khăn mềm
– Lưu ý làm sạch và lau khô vùng da bị thương trước khi bôi hỗn hợp thuốc lên da
Uống nước lá khế
Ngoài việc dùng lá khế để điều trị bên ngoài, bà bầu cũng có thể uống nước sắc lá khế để điều trị mề đay. Nước này có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, giải độc.
Uống nước ép khế giúp bà bầu giải độc, điều hòa chức năng gan thận. Nó thích hợp cho ngứa và nổi mề đay do chức năng gan kém hoặc dị ứng thực phẩm ở phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, cần hỏi ý kiến bác sĩ trước để không ảnh hưởng xấu đến sức khỏe thai kỳ.
Các bước thực hiện:
– Chuẩn bị một nắm lá khế tươi (khoảng 20 gram).
– Ngâm lá khế trong nước muối nhạt 5 phút, sau đó rửa sạch với nước nhiều lần
– Cho lá khế vào siêu, đun sôi trong 20 phút với khoảng 1 lít nước sạch
– Lọc bỏ bã lá, chia lượng nước sắc, uống vài lần trong ngày.
Lưu ý khi dùng lá khế cho bà bầu bị nổi mề đay
Khế là thảo dược tự nhiên dịu nhẹ nên ít gây mẫn cảm, kích ứng kể cả khi sử dụng cho phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, bà bầu vẫn có nguy cơ gặp tác dụng phụ nếu không cẩn thận hoặc thực hiện không đúng cách.
Vì vậy, bà bầu cần lưu ý những thông tin sau trong quá trình làm áp dụng:
– Cách trị mẩn ngứa, mề đay bằng lá khế chỉ mang tính chất phụ trợ. Do đó, phụ nữ mang thai nên đi khám bác sĩ nếu phát ban gây ngứa dữ dội. Lúc này, một số loại thuốc uống và bôi có thể được chỉ định khi cần thiết.
– Lá khế có thể chứa nhiều tác nhân gây hại như vi khuẩn, nấm men, bụi bẩn, xác động vật… Vì vậy, bà bầu nên ngâm kỹ trong nước muối nhạt trước khi sử dụng để hạn chế tối đa nguy cơ kích ứng, viêm nhiễm.
– Chà lá khế lên da để giảm ngứa. Tuy nhiên, phương pháp này cần thao tác nhẹ nhàng, tránh làm trầy xước da, chảy máu.
– Đồng thời, khi điều trị cần chú ý tìm ra nguyên nhân gây mề đay. Từ đó, khắc phục nguyên nhân và tránh nổi mề đay ồ ạt.
– Nếu vùng da bị ngứa và nổi mề đay có dấu hiệu bị bội nhiễm nhiều lần, bà bầu cần đến ngay bệnh viện, kịp thời được điều trị thích hợp dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.
– Dùng lá khế chữa mẩn ngứa, mề đay ở bà bầu chỉ là bài thuốc dân gian nên hiệu quả không đồng đều. Nếu khi áp dụng mà hiệu quả không tốt, bà bầu nên thay đổi phương pháp điều trị.
– Lá khế mặc dù rất dịu nhẹ nhưng vẫn có thể gây dị ứng với những người có làn da mỏng và nhạy cảm. Nếu khi bôi xuất hiện những triệu chứng bất thường, bà bầu cần dừng ngay để tránh tình trạng nguy hiểm.
– Bên cạnh các biện pháp điều trị, bà bầu nên kết hợp chế độ chăm sóc da và ăn uống hợp lý.
Tóm lại, mẹ bầu bị mề đay có thể sử dụng lá khế để chữa trị theo nhiều cách khác nhau. Tuy nhiên, khi áp dụng, cần phải tuân thủ theo những nguyên tắc nhất định để đạt hiệu quả cao và không gây ảnh hưởng xấu. Mong bài viết này đã giúp bạn đọc hiểu thêm về cách tắm lá khế chữa mề đay cho bà bầu.
